Crni biber
Piper nigrum L. – Piperaceae
Crni biber je višegodišnja, zeljasta lijana. Plod je koštunica i tokom sazrijevanja plod mijenja boju od zelene do crvene. Biber je porijeklom iz jugozapadne Indije, a sada se najviše uzgaja u Indiji, Indoneziji, Maleziji, na Cejlonu i u Brazilu. Ljekoviti dio biljke je osušen, nezreo plod gajenih biljaka.
Glavni sastojci bibera su amidni alkaloidi u koncentraciji od 5 do 10%. To su amidi piperidina sa stereoizomernim kiselinama, piperinskom i kavicinskom. Najvažniji alkaloidi su piperin i kavicin. U plodu bibera više je zastupljen piperin, a ljut okus potiče od kavicina i on je smolaste konzistencije. Biber je bogat izvor brojnih biološki aktivnih materija, kao što su monoterpeni i seskviterpeni, kao i drugih isparljivih jedinjenja. Plod bibera sadrži i etarsko ulje, koga ima od 1 do 3.5% i uglavnom se sastoji od monoterpenskih ugljovodonika.
Crni biber je jedan od najčešće korišćenih začina na svijetu. Različiti korisni efekti na zdravlje ljudi su dokazani brojnim studijama, testiranjem i na životinjama i na ljudima. Piperin je glavno bioaktivno jedinjenja crnog bibera od koga potiče imunomodulatorno, antikancerogeno, antiasmatično, hepatoprotektivno, antiinflamatorno, antimirkobno djelovanje. Takođe, ova biljka ima snažan antioksidativni potencijal, a ima mogućnost da poboljšava apsorpciju nekih lijekova kao što su rifampicin, sulfadiazin, tetraciklini i fenitoin. U drevnoj indijskoj medicini crni biber se koristi za kontrolu dijabetesa, za stimulaciju CNS-a, kao tonik za varenje, kao afrodizijak i kao antipiretik, a pozitivno utiče i na lipidni status (normalizuje nivo hoelsterola u krvi). Ova biljka je uključena u mnoge druge formulacije, jer poboljšava bioraspoloživost mnogih aktivnih supstanci, među kojima je i kurkumin. Poznato je da biber ima brojne zdravstvene prednosti. Tradicionalno koristi se u liječenju bolova, drhtavice, reumatizma, gripa, bolova u mišićima, prehlade, groznice, iscrpljenosti, za poboljšanje cirkulacije, za poboljšanje lučenja pljuvačke, za podsticanje apetita i podstiče peristaltiku crijeva. Takođe posjeduje antimikrobnu aktivnost širokog spektra (antibakterijsko i antifungalno djelovanje), može se koristiti za ispiranje upaljenog grla. Danas su sve više fokusirana istraživanja na ulogu crnog bibera kao antioksidnsa za prevenciju degenerativnih poremećaja i kao pojačivač bioraspoloživosti drugih bioaktivnih supstanci, uključujući i biljne lijekove.