Vitamin B6

Piridoksin

Vitamin B6 (piridoksin) je hidrosolubilni vitamin koji obuhvata tri oblika, derivati piridina: pridoksin (piridoksol), piridoksal i pridoksamin. Prirodno se nalazi u mnogim namirnicama, kao što su žitarice, jetra, mlijeko, jaja i zeleno povrće. Piridoksal 5'-fosfat je aktivni oblik i najčešća mjera koncentracije B6 vitamina u krvi. Ovaj aktivni oblik je koenzim koji pomaže u razgradnji proteina, ugljenih hidrata, masti, a održava i normalan nivo homocisteina. Piridoksin je vitamin koji je veoma značajan kao podrška imunološkoj funkciji organizma, ali je značajan i za pravilan rad i funkciju centralnog nervnog sistema.

Dnevne potrebe: Preporučeni dnevni unos za vitamin B6 za muškarce starosti od 14 do 50 godina je 1.3 mg/dan, dok za muškarce koji su stari više od 50 godina je 1.7 mg/dan. Preporučeni dnevni unos za žene starosti od 14 do 18 godina je 1.2 mg/dan, za žene od 19 do 50 godina je 1.3 mg/dan i za žene iznad 50 godina je 1.5 mg/dan. Dnevne potrebe za vitaminom B6 u periodu trudnoće i laktacije se povećavaju, pa te potrebe iznose 1.9 mg/dan.

Preporučene dijetetske doze (RDA) za vitamin B6

Startost	Muškarci	Žene	Trudnoća	Dojenje
0-6 meseci	0.1 mg*	0.1 mg*
7-12 meseci	0.3 mg*	0.3 mg*
1-3 godine	0.5 mg	0.5 mg
4-8 godina	0.6 mg	0.6 mg
9-13 godina	1.0 mg	1.0 mg
14-18 godina	1.3 mg	1.2 mg	1.9 mg	2.0 mg
19-50 godina	1.3 mg	1.3 mg	1.9 mg	2.0 mg
51+ godina	1.7 mg	1.5 mg

Vitamin B6 metabolizam: Piridoksal i njegovi analozi lako se apsorbuju iz crijeva. Fosforilisani derivati se prvo prevode u slobodni oblik, pa se onda odvija proces apsorpcije. U citoplazmi ćelija intestinalnog trakta, jetre i drugih organa sva tri oblika vitamina B6 se vezuju za enzim piridoksal-kinazu i takva reakcija dovodi do sinteze odgovarajućih fosfatnih estara. Fosfatni estri se vezuju za različite apoenzime u ćeliji. Vitamin B6 se eliminiše putem urina.

Piridoksin je veoma značajan u prevenciji bolesti. U obliku suplemenata se najčešće preporučuje u liječenju mučnine uzrokovane trudnoćom, ali takva primjena se odvija uz nadzor ljekara.

Nedostatak vitamina B6: Nedostatak vitamina B6 povezan je sa deficitom ostalih hidrosolubilnih vitamina u organizmu, pogotovu vitamina B12 i folne kiseline. Blagi nedostatak nije simptomatičan, ali veći deficiti može dovesti do sljedećih simptoma: mikrocitna anemija, depresija, konfuzija, oslabljen imuni sistem, upalna stanja kože. Određena oboljenja mogu povećati rizik od nastanka deficita vitamina B6, a to su: bubrežna insuficijencija, autoimune bolesti gastrointestinalnog trakta, reumatoidni artritis, alkoholizam. Hemoterapija i tuberkulostatici dovode do hipovitaminoze B6. Tuberkulostatik izonijazid se vezuje za piridoksin i nastaje jedinjenje hidrazon koje inhibira piridoksin-kinazu. Antagonističko djelovanje ispoljava i penicilamin koje se koristi u liječenju Wilson-ove bolesti.

Mutacija gena metilentetrahidrofolat reduktaze javlja se kod većine starijih pacijenata sa gubitkom pamćenja. To je razlog zašto kod ljudi oboljelih od Alchajmerove bolesti dolazi do povećanja koncentracije homocisteina, što dodatno pogoršava simptome ovoga oboljenja. Takođe, drugi faktori koji mogu dovesti do hiperhomocisteinemije su starenje i nedostatak vitamina B kompleksa, prvenstveno vitamina B12, vitamina B9 (folna kiselina) i vitamina B6. Kod pacijenata sa dijagnozom Parkinsonove bolesti, kojima je uveden lijek levodopa kao farmakološka terapija, uz ovu terapiju savjetuje se i uzimanje vitaminа B6, B9 (folna kiselina) i B12, kako bi se ublažila hiperhomocisteinemija i ostale kliničke komplikacije.

Višak vitamina B6: Vrlo je mala mogućnost predoziranja vitaminom B6, jer je to vitamin koji je rastvoljiv u vodi, tako da se višak neiskorišćenog vitamina izluči putem urina. Do toksične reakcije može doći ako se vitamin B6 daje u visokim dozama duži vremenski period. Simptomi predoziranja su: mučnina, povraćanje, neuropatija stopala i šaka, ataksija (gubitak kontrole nad pokretima tijela).

Vitamin B6

Reference