Srdačica

Leonurus cardiaca L. – Lamiaceae

Srdačica je višegodišnja biljka. Stablo joj je uspravno, šuplje, zelene ili crveno-ljubičaste boje. Listovi su joj grubo nazubljeni, režnjeviti, dok su cvjetovi sjedeći, smješteni u pazuhu lista pri vrhu stabljike. Krunica je ružičasta, plod je suv i raspada se na četiri dijela. Raste na predijelima sa bujnom vegetacijom, pored puteva i vlažnim šumama. Rasprostranjena je po cijeloj Evropi.

U fitofarmaciji koristi se nadzemni dio biljke kao ljekoviti dio. Od osušene biljke pripremaju se čajevi ili čajne mješavine, a izrađuju se i alkoholne tinkture.

Ova biljka našla je veliku primjenu u tradicionalnoj kineskoj medicini. Povoljna djelovanja srdačice danas su dokazana mnogim istraživanjima u modernom svijetu medicine i farmacije. Smatra se da leonurin smanjuje oštećenja nastala u toku ishemijske bolesti srca (infarkt miokarda i angina pektoris), jer posjeduje visok antioksidativni i antiinflamatorni potencijal.

Biološki aktivni sastojci koji se nalaze u nadzemnom dijelu srdačice su: bufenolidni glikozidi, alkaloidi (leonurin, leunoridin, leonurinin, betonicin, turicin, stahidrin), tanini, flavonoidi, ursolna kiselina, irdoidi, leokardin. Leonurin je alkaloid i pokazao se kao uspješno sredstvo za opuštanje glatke muskulature krvnih sudova. Tanini, koji se nalaze u sastavu srdačice, imaju bakteriostatsko (zaustavljaju rast bakterija) i antioksidativno (neutrališu slobodne radikale) djelovanje. Ursolna kiselina ima veoma značajan efekat na rad centralnog nervnog sistema (povoljno utiče na kognitivne funkcije), pokazuje antikancerogeni potencijal, stimuliše rad mišića i sprječava oštećenja izazvana infarktom miokarda.

Zbog svog vazodilatatornog potencijala (širi krvne sudove), srdačica doprinosi i boljoj prokrvljenosti centralnog nervnog sisetma i može da se koristi kao sredstvo za prevenciju nastanka neurodegenerativnih oboljenja i moždanog udara. Pored navedenih djelovanja, leonurin se pokazao kao dobar antikancerogeni agens, pa je srdačica našla veliku primjenu i kao pomoćno sredstvo u liječenju različitih oblika karcinoma. Veoma značajan podatak je to da ova biljka sprječava nastanak osteoporoze, pogotovu kod žena u periodu menopauze (kad je nivo estrogena veoma nizak). U sastavu srdačice nalaze se i flavonoidi, koji snižavaju povišen krvi pritisak i značajni su za ublažavanje simptoma ventrikularne tahikardije.

U prethodnom tekstu opisali smo srdačicu kao biljku koja ima izražen kardioprotektivni potencijal, ali ova biljka može da se koristi i kao pomoć u liječenju kod drugih patofizioloških stanja, kao što su: stres, anksioznost, napadi panike, nervoza, razdražljivost, nesanica, hipertireoza, Gravesova bolest. Srdačica povoljno djeluje i na simptome dijabetesa, stabiluzije nivo insulina, a povoljno djeluje i na stabilizaciju menstrualnog ciklusa.

Važno je napomenuti da je srdačica biljka koje ne smije da se koristi u trudnoći, jer može izazvati prijevremeni porod.

Srdačica

Reference