Crna zova (bazga)

Zova je žbun ili nisko drvo. Kora je ispucala, sive boje, na mladim granama je zelena sa istaknutim krupnim, jajastim pupoljcima. Listovi su neparno perasti, cvjetovi bijelo-žute krunice, mirisni, sakupljeni u guste cvasti. Plod je koštunica, crveno-ljubičaste boje, sadrži 3 sjemena. Zova raste na svijetlim i toplim mjestima i dosta je rasprostarnjena u našim krajevima.

Crna zova ili bazga (Sambucus nigra) je, po mnogim mitovima, magijska biljka. Zbog svojih ljekovitih svojstava, korišćena je i u drevnom Egiptu i antičkoj Grčkoj, a Hipokrat, otac medicine, nazvao je ovu biljku kovčegom zdravlja.

Crna zova sadrži karoten, vitamine B i C, a bogata je i mineralnim materijama: gvožđem, natrijumom i kalcijumom. Takođe, u plodu crne zove prisutni su antocijani (sambucin, sambucijanin, hrizantemin), tanini, fitosteroli, sluzi i aminokiseline. Sadrži i organske pigmente, hlorogensku kiselinu, a bogata je i flavonoidnim heterozidima (rutin, izokvercitrin, hiperozid) koji su sjajni antioksidansi. Aktivna supstanca sambukol aktivira imuni sistem produkcijom citokina i smanjuje trajanje gripa za 3-4 dana. Etarskog ulja ima u tragovima i u njemu dominiraju masne kiseline.